STARA DŽAMIJA – TAREVO

     STARA DŽAMIJA U TAREVU JE HISTORIJSKA LIČNA KARTA OVOGA MJESTA. ONA KRIJE MNOGE ISPRIČANE I NEISPRIČANE PRIČE OBIČNIH TAREVACA I TAREVKI, GENERACIJA KOJE SU BILE I PROŠLE, GENERACIJA KOJE SU BILE I NESTALE. TAČAN I RLEVANTAN PISANI TRAG O STAROSTI OVE DŽAMIJE NE POSTOJI ALI SE NA OSNOVU USMENIH PREDAJA NAJSTARIJIH LJUDI OVOGA DŽEMAATA MOŽE NASLUTITI NJENA STAROST.

     S KOLJENA NA KOLJENO GENERACIJE SU PRENOSILE USMENIM PUTEM MNOGE HISTORIJSKE ČINJENICE PA I ČINJENICE VEZANE ZA STARU DŽAMIJU. NAJSTARIJI LJUDI DANAŠNJICE, MEĐU KOJIMA IMA I ONIH KOJI SU PREŠLI 90 GODINA STAROSTI SU U PRILICI DA DANAŠNJIM GENERACIJAMA OSTAVI NEŠTO U AMANET, A ŠTO SE TIČE HISTORIJE OVOGA MJESTA.

     ZA STARU DŽAMIJU SE VEZUJE JEDAN ZANIMLJIV DOGAĐAJ. NAIME, STARA DŽAMIJA JE PRVENSTVENO BILA U SREDINI MEZARJA, NA ZARAVNJENOM DIJELU MEZARJA, GDJE JE SVOJOJ SVRSI SLUŽILA, PREMA PREDAJI NAJSTARIJIH LJUDI KOJI SU KAO MALI SLUŠALI OD SVOJIH RODITELJA, OKO 240 GODINA. POŠTO JE BILA NAPRAVLJENA PO STAROM BOSANSKOM NAČINU GRADNJE OD DRVETA I  ZEMLJE, NA TEMELJIMA KOJI SU BILI DRVENE GREDE, VREMENOM JE DOTRAJALA  TE SE DESILO DA JE BAŠ UOČI KURBAN BAJRAMA 1924.G. PUHAO JAK VJETAR KOJI JE STARU DŽAMIJU DJELIMIČNO URUŠIO, ODNOSNO „UVRNUO“. KADA SU LJUDI UJUTRO DOŠLI DA KLANJAJU BAJRAM NAMAZ SHVATILI SU DA SE DŽAMIJA MORA RENOVIRATI-POPRAVITI.

     SOBZIROM DA SE MORALO PRISTUPITI  REKONSTRUKCIJI DŽAMIJE DOGOVORENO JE DA SE NAPRAVI OPĆI SASTANAK U STAROM MEKTEBU KOJI JE TADA BIO NA BRDU (zaseok Štralja) GDJE SU SE DOGOVORILI DA SE STARA DŽAMIJA PRENESE NA POSTOJEĆU-DANAŠNJU LOKACIJU, TE DA SE SVE ŠTO JE ISPRAVNO OD POSTOJEĆE STARE DŽAMIJE PRENESE U NOVU DŽAMIJU. ZEMLJIŠTE I HAREM ZA NOVU DŽAMIJU DAO JE ŠABAN TOKALIĆ.

    GRAĐEVINSKI ODBOR KOJI JE VODIO GRADNJU OVE DŽAMIJE BIO JE U SASTAVU: TADAŠNJI IMAM MUSTAFA (MUJO) IMAMOVIĆ, ADEM HAMZIĆ, HASAN VEJZOVIĆ, BEĆIR ALISPAHIĆ I IBRAN AVDIĆ.

     DŽAMIJA JE TE ISTE GODINE NAPRAVLJENA PO ISTOJ DIMENZIJI I IZGLEDU KAO DŽAMIJA U MEZARJU, TE JE VELIKI DIO MATERIJALA SA URUŠENE DŽAMIJE PRENESEN NA POSTOJEĆU.  KAMENI ZIDOVI I DRVENI PREDNJI DIO DŽAMIJE JE U POTPUNOSTI PRENESEN, KAO I POSTOJEĆA DRVENA MUNARA SA ALEMOM. JEDINO JE KROV NAPRAVLJEN OD NOVOG DRVETA- DACKI KOJE JE TESAO RUČNO KAHRO VEJZOVIĆ.

     GLAVNI GRADITELJI DŽAMIJE BILI SU: PAVO ĐOKIĆ IZ PAPRAĆE, AVDO HODŽIĆ IZ MEDOVIĆA I OMER HODŽIĆ IZ MEDOVIĆA. (ZANIMLJIVO JE DA SU GLAVNI MAJSTORI BILI IZ DRUGIH MJESTA A NE IZ TAREVA)

     PREMA SVEMU NAVEDENOME MOŽEMO ZAKLJUČITI DA JE STARA DŽAMIJA PO PRVOJ GRADNJI U MEZARJU SAGRAĐENA OKO 1690-tih GODINA, KRAJ XVII V, DOK JE PO DRUGOJ GRADNJI SAGRAĐENA 1924 G.

     ŠTO SE TIČE KASNIJEG RENOVIRANJA POSTOJEĆE DŽAMIJE ONO JE VRŠENO 1962. G. KADA SE UMJESTO DRVENOG KROVA UBACUJE CRIJEP, A UNUTRAŠNJOST DŽAMIJE MOLUJE. KROV JE TADA RADIO JUSO LJEČNICA IZ GRAČANICE KOD ŽIVINICA. CRIJEP JE KUPIO NAROD.

     PONOVNO RENOVIRANJE BILO JE 1976. G. KADA JE AIŠA TURALIĆ KUPILA POD ZA DŽAMIJU KOJI SU POSTAVILI SALIH MUMANOVIĆ I MUSTAFA VEJZOVIĆ. TOM PRILIKOM SALIH MUMANOVIĆ JE NAPRAVIO ČETIRI PROZORA I VRATA. TAKOĐE JE POKOVAN LIM OKO DRVENE MUNARE, TE NA KROVU MUNARE.

     1981. DOVODI SE VODA U HAREM. URADILI ŠAHBAZ FEHRATOVIĆ I SALIH MUMANOVIĆ. 1984. G. ŠAHBAZ AVDIĆ POPRAVLJA POSTOJEĆ VODU I NATKRIVA JE. 1962. G. SALIH MUMANOVIĆ PRAVI ISPRED DŽAMIJE DRVENO POSTOLJE ZA POSTAVLJANJE UMRLIH KADA SE KLANJA DŽENAZA DA BI POSTOJEĆE DANAŠNJE POSTOLJE 2000. G. TAKOĐE NAPRAVIO SALIH MUMANOVIĆ KAO HAJR.